Tạp Chí Sức Khỏe
Bình Thủy Tinh Dùng Được Cho Nước Nóng Không? Giải Đáp Chi Tiết Thắc Mắc Cho Bạn
1. Bình thủy tinh là gì?
Bình thủy tinh là vật dụng chứa được làm từ vật liệu thủy tinh – một hợp chất chủ yếu gồm Silic dioxit (SiO₂) cùng với một số oxit khác. Thủy tinh có đặc điểm là trong suốt, cứng, khó bị oxy hóa và không thấm nước.
Ngày nay, bình thủy tinh được sử dụng để đựng nước, ngâm rượu, pha trà, bảo quản thực phẩm hoặc làm vật dụng trang trí.
2. Thành phần và cấu tạo của thủy tinh
Thành phần chính của thủy tinh gồm:
- Silic dioxit (SiO₂): chiếm hơn 70%, tạo độ bền và độ trong
- Natri oxit (Na₂O), Kali oxit (K₂O): làm giảm nhiệt độ nóng chảy
- Canxi oxit (CaO): tăng độ cứng
- Một số thành phần khác như Magie oxit (MgO), Alumina (Al₂O₃)
Thủy tinh có khả năng chịu được tác động hóa học và vật lý tốt, nhưng tính chất chịu nhiệt còn phụ thuộc vào loại thủy tinh.
3. Thủy tinh chịu nhiệt là gì?
Thủy tinh chịu nhiệt là loại thủy tinh được sản xuất theo quy trình đặc biệt, có khả năng chịu sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ mà không bị nứt vỡ. Loại thủy tinh này thường là:
- Thủy tinh borosilicate: Chịu nhiệt tốt nhất, có thể dùng cho lò vi sóng, đổ nước sôi trực tiếp.
- Thủy tinh cường lực: Tăng độ bền cơ học và khả năng chịu nhiệt, phù hợp làm ly, bình, nồi thủy tinh.
4. Bình thủy tinh thường có dùng được cho nước nóng không?
Câu trả lời là KHÔNG PHẢI LOẠI NÀO CŨNG DÙNG ĐƯỢC.
- Bình thủy tinh thường (soda-lime glass) chỉ chịu được nhiệt độ từ 80 – 120°C và rất dễ bị sốc nhiệt.
- Thủy tinh borosilicate hoặc cường lực chịu nhiệt tốt hơn, có thể dùng nước nóng lên đến 300°C.
👉 Vì vậy, chỉ nên đổ nước nóng vào bình thủy tinh có ký hiệu chịu nhiệt hoặc theo khuyến cáo của nhà sản xuất.
5. Các loại bình thủy tinh dùng được cho nước nóng
| Loại thủy tinh | Nhiệt độ chịu đựng | Dùng cho nước nóng |
| Soda-lime glass (thủy tinh thường) | 80 – 120°C | Không khuyến nghị |
| Borosilicate glass | 250 – 350°C | Có thể dùng |
| Thủy tinh cường lực | 150 – 200°C | Có thể dùng |
| Thủy tinh pha lê (lead glass) | 70 – 100°C | Không nên dùng |
6. Nhiệt độ tối đa mà bình thủy tinh có thể chịu được
- Thủy tinh thường: ~100°C, nhưng sốc nhiệt >30°C dễ nứt
- Borosilicate: Tới 350°C, chống sốc nhiệt tốt
- Thủy tinh cường lực: 150 – 200°C, tùy chất lượng
👉 Nếu đổ nước sôi 100°C vào bình lạnh dưới 20°C, thủy tinh thường sẽ vỡ ngay lập tức.
7. Tại sao bình thủy tinh bị vỡ khi đổ nước nóng?
Nguyên nhân chủ yếu là do sốc nhiệt:
- Khi đổ nước nóng vào bình lạnh, thủy tinh giãn nở không đều.
- Phần tiếp xúc với nước nóng nở ra nhanh chóng, trong khi phần còn lại co lại vì lạnh, gây ra nứt vỡ.
Ngoài ra, thủy tinh có vết nứt nhỏ hoặc mỏng không đều cũng dễ vỡ khi gặp nhiệt độ cao.
8. Cách nhận biết bình thủy tinh chịu nhiệt
Có ký hiệu “Heat-resistant”, “Borosilicate glass”, hoặc số hiệu chịu nhiệt trên đáy bình
Bình dày, trong suốt, không có vết rạn, vết nứt
Thường có nhãn thương hiệu uy tín như: Luminarc, Borcam, Lock&Lock,…
9. Hướng dẫn sử dụng bình thủy tinh đựng nước nóng an toàn
- Nếu là bình mới mua, nên rửa bằng nước ấm trước khi dùng nước nóng.
- Tránh đổ nước nóng đột ngột khi bình đang lạnh.
- Nên làm ấm bình trước bằng nước ấm (~40°C) rồi mới đổ nước nóng.
- Không đặt bình thủy tinh nóng lên bề mặt lạnh hoặc ướt.
- Đối với bình mỏng, chỉ nên dùng nước ấm dưới 60°C.
10. So sánh bình thủy tinh với các vật liệu khác khi đựng nước nóng
| Vật liệu | An toàn khi đựng nước nóng | Ưu điểm | Nhược điểm |
| Thủy tinh borosilicate | Rất an toàn | Đẹp, trong suốt, không mùi | Dễ vỡ nếu rơi |
| Thủy tinh thường | Hạn chế | Giá rẻ, phổ biến | Dễ vỡ do sốc nhiệt |
| Inox | Rất an toàn | Bền, chịu nhiệt cao | Truyền nhiệt mạnh |
| Nhựa chịu nhiệt | Tương đối an toàn | Nhẹ, bền | Có thể bị ám mùi |
| Sứ | An toàn | Giữ nhiệt tốt | Dễ sứt mẻ |
11. Những lưu ý khi vệ sinh bình thủy tinh sau khi đựng nước nóng
- Để bình nguội tự nhiên, không rửa ngay bằng nước lạnh
- Sử dụng nước ấm và khăn mềm để lau
- Không dùng búi sắt hoặc hóa chất tẩy mạnh làm xước bề mặt
- Để nơi khô ráo, thông thoáng, tránh ẩm mốc
12. Một số thương hiệu bình thủy tinh chịu nhiệt uy tín
- Luminarc (Pháp)
- Borcam (Thổ Nhĩ Kỳ)
- Lock&Lock (Hàn Quốc)
- Ocean (Thái Lan)
Các thương hiệu này đều sản xuất bình thủy tinh chịu nhiệt, an toàn khi đựng nước nóng, trà hoặc ngâm rượu.
13. Các ứng dụng thực tế của bình thủy tinh chịu nhiệt
- Đựng nước sôi, trà nóng
- Pha cà phê, trà sữa
- Đựng canh nóng trong nhà bếp
- Ngâm rượu thảo dược
- Trang trí với nến nóng chảy
Tham khảo: Bình Thủy Tinh Có Độc Hại Không
14. Kết luận: Có nên dùng bình thủy tinh đựng nước nóng không?
Câu trả lời là CÓ, nhưng với điều kiện bạn sử dụng loại thủy tinh chịu nhiệt như borosilicate hoặc cường lực. Việc dùng bình thủy tinh thường để đựng nước nóng tiềm ẩn nguy cơ nứt vỡ do sốc nhiệt.
Khi chọn mua và sử dụng bình thủy tinh, người tiêu dùng cần đọc kỹ hướng dẫn, chọn sản phẩm có thương hiệu uy tín và thực hiện đúng cách sử dụng để đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình.